Wyrypajew stawia pytania
We wtorek, 21 września widzowie TVP Kultura mieli okazję zobaczyć najnowszy spektakl Iwana Wyrypajewa „Badania ściśle tajne. New Constructive Ethics”.
Jest rok 2019. Nowy Jork. Trwają badania naukowe. Przeprowadzane są w zamkniętym pomieszczeniu – na pytania z off-u odpowiada trójka amerykańskich naukowców: psycholożka (Karolina Gruszka), biolożka (Wiktoria Filus) i neurobiolog (Andrzej Konopka). Zdecydowali się na udział w badaniach, bo ich cel jest szczytny – wyniki mają „w najściślejszym sensie tych słów” uratować planetę.
Padają fundamentalne pytania: czy Bóg istnieje, do czego zdolny jest człowiek, czy jest istotą monogamiczną i co jest szansą na przetrwanie ludzkiego gatunku? Poruszane są kwestie zmian klimatycznych, przeludnienia i złej gospodarki zasobami Ziemi, kryzysu w relacjach międzyludzkich. Przyczyną klęsk wydaje się „niski stopień rozwoju ewolucyjnego”. Poddani badaniom naukowcy mają jasno sformułowane poglądy, precyzyjnie bez wahania udzielają odpowiedzi. – W określonym stadium rozwoju ewolucyjnego człowiek dochodzi do wniosku, że żadnego konfliktu nie powinno się rozwiązywać przy pomocy siły. Że dużo efektywniej i szybciej, a więc i wygodniej, jest zakończyć konflikt poprzez dialog i komunikację – wypowiada tezę psycholożka. Młoda biolożka aborcje nazywa zabójstwem, bo twierdzi, że trzeba mówić wprost a nie kamuflować rzeczywistość: – Lew zabija antylopę. Ludzie zabijają krowy. Ludzie zabijają też ludzi. To naturalne zjawisko – dodaje. Neurobiolog odpowiada na pytania o Boga: – To Absolut. Coś, co jest przyczyną samego siebie. Coś, co nigdy się nie pojawiło i nigdy nie zniknie. Coś pozostającego za granicą wieczności, poza czasem i przestrzenią, ale równocześnie coś, co jest przyczyną wszystkich innych rzeczy.
Naukowe rozważania, filozoficzne koncepcje mają swój moment zawahania. Pojawia się, kiedy pytania stają się coraz bardziej intymne. Te idealnie skrojone wywody łamią się, kiedy pytania dotyczą życia prywatnego bohaterów. Tu zaczyna się cienki lód ludzkich słabości, gdzie biorą górę emocje, zdrada i kłamstwo.
Iwan Wyrypajew w „Badaniach ściśle tajnych” nie pozostawia widza obojętnym. Stawiane pytania pozostają z nim, sprawiają, że komfortowy fotel czy kanapa stają się mniej wygodne.
„Badania ściśle tajne. New Constructive Ethics” miały swoją premierę we wtorek, 20 września na antenie TVP Kultura o godzinie 20:05.
Nagranie dostępne do obejrzenia pod adresem:
Scenariusz telewizyjny i reżyseria – Iwan Wyrypajew
Obsada: Wiktoria Filus, Karolina Gruszka, Andrzej Konopka
Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń / Weda Project
